NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
108 - (2118) حدثنا
أحمد بن عيسى.
أخبرنا ابن
وهب. أخبرني عمرو
بن الحارث عن
يزيد ابن أبي
حبيب؛ أن
ناعما، أبا
عبدالله،
مولى أم سلمة
حدثه؛ أنه سمع
ابن عباس يقول:
ورأى
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم حمارا
موسوم الوجه
فأنكر ذلك.
قال: فوالله!
لا أسمه إلا في
أقصى شيء من
الوجه. فأمر
بحمار له فكوى
في جاعرتيه
فهو أول من
كوى
الجاعرتين.
[ش
(جاعرتيه)
الجاعرتان
هما حرفا
الورك المشرفان،
مما يلي الدبر].
{108}
Bize Ahmed b. îsa
rivayet etti. (Dediki): Bize İbni Vehb haber verdi. (Dediki): Bana Amr b. Haris,
Yezîd b. Ebi Habib naklen haber verdi. Ona da Ümmü Seleme'nin azatlısı Ebû
Abdillah Nâim rivayet etmiş ki, kendisi İbni Abbâs'i şöyle derken işitmiş:
Resûlullah (Sallallahu
Aleyhi ve Sellem) yüzüne damga vurulmuş bir merkeb gördü de bunu reddetti:
«Vallahi ben buna ancak
yüzünün dibinden bir yere damga vururdum.» dedi. Ve emir vererek kendi bir
merkebinin sağrıları dağlandı. İşte sağrıları ilk dağlayan odur.
İzah:
Vesim: Dağlanarak
yapılan nişan ve damgadır. Bazıları bu kelimeyi «veşim» şeklinde rivayet
etmişlerdir. Bunların ikisi de aynı mânâya gelirse de bazı ulemâ aralarında
fark görmüş: «Vesim, yüze vurulan damgadır. Veşim, vücudun her tarafına
vurulandır.» demişlerdir.
«Vallahi ben buna ancak
yüzünün dibinden bir yere damga vururdum.» cümlesi Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'in sözü imiş gibi anlaşılıyorsa da, Kaadî İyâd bunun Hz. Abbâs'a ait
olduğunu söylüyor. Nevevî buradaki hadîsten bu söz İbnü Abbâs'a ait olduğu
anlaşılıyor diyorsa da dikkat edilince Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'inmiş
gibi anlaşıldığında şüphe yoktur. Kaadî İyâd hadîsin Sünen-i Ebû Dâvud'daki
rivayetine istinaden kailin Hz. Abbâs olduğunu iddia etmiştir. «Buhârî»'nin
tarihinde rivayet ettiği hadîste Abbâs olduğu tasrih edilmiştir. Şu halde vak'a
biri Abbâs'a, diğeri oğlu Abdullah'a ait olmak üzere ayrı ayrı iki kaziyyedir.
İnsan ve hayvanı
döğerken yüzüne vurmak memnu'dur. İnsan hakkında nehiy daha da şiddetlidir.
Çünkü yüz insanın bütün güzelliklerinin toplandığı yerdir. Vurulduğu zaman
orada eseri kalır. Bâzı his organlarını haleldar etmesi bile mümkündür. Yüze
damga vurmak insanın kıymet ve kerametinden dolayı haram kılınmıştır. Buna
lüzum ve ihtiyaçta yoktur. Binâenaleyh boş yere bir insanı ta'zib etmek caiz
değildir. Bu hususta ulemâ müttefiktirler. Hayvan yüzüne kızgın demirle damga
vurmayı bazı ulemâ mekruh görmüş hattâ haram olduğuna işaret edenler
bulunmuştur. Çünkü Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) bu işi yapana lanet
etmiştir. Hayvanın yüzünden başka yerlerine damga vurmak caizdir.